تبیان: آیا فرزندتان هر روز ناخن هایش را با ولع به دندان می گیرد؟ جویدن ناخن نشانه ای از بیماری است که می تواند علل متفاوتی داشته باشد.

نگرانی های کوچک

پزشکان از آن با عنوان onchophagie"" یاد می کنند. یان اُلیوو، پزشک اطفال، توضیح می دهد که onchophagie"" همان جویدن ناخن هاست و این عادت در میان کودکان می تواند علل متفاوتی داشته باشد.

ضمناً می تواند تقلیدی هم باشد: کودک این عادت را در بزرگترهای اطرافش می بیند _ پدر، مادر، معلم_ و تصمیم می گیرد که رفتارها و حرکات آنها را تکرار کند، که در این مورد نگرانی وجود ندارد. همچنین این عادت می تواند به عنوان "نگرانی و اضطراب" از شرایط سخت و نگران کننده و اتفاقاتی که روزش را مختل می کند، تفسیر شود، اتفاقاتی مانند: ورود به مدرسه، طلاق، تولد یک خواهر یا برادر و... .

آلن بروییه، روانشناس بالینی، یادآور می شود که ناخن جویدن روشی برای بروز دادن نگرانی، عصبیت و احساس ناامنی کودک است. این ناخن جویدن کودک شبیه عادت و ررفتن با موها و یا بازی کردن با گوشش است.

راه حل ها

یان اُلیوو می گوید "ناخن جویدن" از هر نوعش که باشد، باید علتش را پیدا کرد. وی توصیه می کند که: کودک را به خاطر این رفتار تحت فشار نگذارید و در بین دیگران او را تحقیر نکنید: با این کار او در ناخوشی اش غرق می شود و این رفتار بحران های کوچک و نگرانی هایش را تشدید می کند. در این مواقع کودک نیاز دارد که به حرف هایش گوش داده شود.

باید بفهمید که چه چیزی آزارش می دهد. استفاده از پانسمان بر روی ناخن ها، استفاده از لاک های تلخ که تأثیر منصرف کننده دارند، می توانند مفید باشند. البته باید بدانید که فقط با گذشت زمان است که این عادت از بین می رود.

مشکلات احساس ناامنی

علی رغم تمام اتفاقاتی که می افتد، آرامش خود را حفظ کنید، زیرا گاهی اوقات همین اتفاقات بر مشکلات دامن می زند.

یان اُلیوو می گوید: ممکن است حس ناامنی اش شدیدتر شود و به ناخن جویدن هر روزه اش ادامه دهد تا جایی که دچار خونریزی و عفونت پوستی شود. در این حالت، او دائماً انگشت هایش را در دهان می کند، به حدی که تمام مدت مشغول است، حتی گاهی اوقات این کار مانع تمرکزش می شود. به عقیدۀ روانشناسان این عادت ناخوشایند، در این حالت قابل کنترل نیست و در بین کودکانی دیده می شود که تحت تنش و ناامنی هستند.

راه حل ها

آلن بروییه توضیح می دهد که در این حالت باید به کودک کمک کنید تا بتواند آنچه را که آزارش می دهد به زبان بیاورد، این کار اولین قدم در راستای تسلط بر خود است. در این شرایط، باید توسط یک پزشک اطفال یا روان درمانگر به کودک کمک کرد.

این فرد با ترتیب دادن گفتگوهای صمیمی بین کودک و والدین کمک می کند تا فرزندتان احساس ناامنی و نگرانی های درونی اش را بیرون بریزد.

این متخصص ادامه می دهد: چنین اقداماتی می تواند بر مشکلات و نگرانی های درون مدرسه مانند نمره های بد و هم زمان با آن از دست دادن اعتماد به نفس و همچنین مشکل در ارتباط با همکلاسی هایش نیز اثر بگذارد. خیلی مهم است که کودک از جانب والدینش خاطر جمع باشد. نه اقتدار خیلی زیاد و نه شوخی کردن، هیچ کدام به اندازۀ گوش دادن به کودک مؤثر و مفید نیست.

به طور خلاصه، چه باید کرد؟

_ به او کمک کنید تا با روش دیگری مانند ورزش یا بازی، نگرانی اش را بروز دهد.

_ از سرزنش هایی که ممکن است به اعتماد به نفسش لطمه بزند، پرهیز کنید. این سرزنش ها استرس اش را افزایش می دهد و باعث تشدید عادت ناخن جویدن می شود.

_ با اطمینان دادن به او، کمکش کنید تا این عادت را ترک کند.

_ دست هایش را با کارهای دستی مشغول کنید (دکوپاژ، طراحی، نقاشی و...).

همشهری مثبت:بسیاری از مادران با یک مشکل بزرگ دست و پنجه نرم می‌کنند و آن غذا نخوردن و یا بهانه‌گرفتن فرزند خود در غذاخوردن است، همشهری مثبت در مطلبی به ارائه راهکارهایی ساده و عملی برای فائق آمدن بر این مشکل پرداخته است.

اگر فرزند شما همیشه از هر غذایی ایراد می‌گیرد و تمایلی به خوردن دست پختتان نشان نمی‌دهد، لازم نیست بشقاب و قاشق به‌دست دنبال او بدوید و با خواهش و التماس چند لقمه در دهانش بگذارید.

یادتان باشد که کلیدی‌ترین نکته در برخورد با کودکان بد غذا این است که امیدتان را از دست ندهید، تسلیم نشوید و شکست را نپذیرید. اول از همه باید یک برنامه زمانی مشخص برای غذا خوردن ترتیب دهید و سرساعت دور میز جمع شوید.

کودک شما باید در طول روز سه وعده غذای اصلی بخورد و میان وعده‌های سالمی داشته باشد. پس در طول هفته غذاهای متنوعی را جلوی او بگذارید و سعی کنید در بین وعده‌ها مواد غذایی سالمی مانند شیر و آب‌میوه را در اولویت قرار دهید.

نگراننباشید، اگر چند ساعتی غذا نخورد از گرسنگی نمی‌میرد یک جور غذا را روی میز بگذارید و این‌طور وانمود کنید که همینه که هست. هیچ اصراری نداشته باشید که حتما آن را بخورد. مطمئن باشید هر وقت گرسنه شد، خودش به سراغ غذا می‌آید.

غذا با بشقاب اضافه

وقتی یکی از فرزندان شما به سختی از غذایی خوشش می‌آید و رفتار خوبی نشان نمی‌دهد، طرز برخورد با این بچه می‌تواند شما یا سایر اعضای خانواده تان را ناراحت و مضطرب کند.

این استرس‌ها و حالت‌های تهاجمی یا عصبانیت به گونه ای‌است که میز غذای شما را به منطقه جنگی تبدیل می‌کند یا به بدترشدن اوضاع دامن می‌زند. در واقع واکنش‌های اشتباه شما می‌تواند مشکل پسندی کودک را تشدید کند و او روز به روز ایرادی‌تر شود.

اشتباه ناخوشایند دیگر از سوی برخی از والدین این‌است که بشقاب فرزندشان را بیش از حد پر می‌کنند و انتظار دارند که او غذا را کاملا تمام کند. این رفتار هم استرس زاست.

بنابراین وعده‌های غذایی کوچکی را برای کودکتان در نظر بگیرید تا برای خوردن چنین غذایی احساس ناتوانی نکند و از همان ابتدا کل بشقاب را پس نزند. اگر بعد از تمام شدن بشقاب باز هم گرسنه بود به‌ طور حتم بیشتر درخواست می‌کند.

ماجراجویی در میان غذاها

خودتان را تسلیم خواسته‌های او نکنید و هر غذای ساده و کم‌ارزشی را که در خواست می‌کند، دراختیار او قرار ندهید. این رفتار باعث می‌شود که فرزندان دیگر شما هم به‌طور خودکار هر غذایی را که به آنها پیشنهاد می‌کنید، رد کنند و ایراد بگیرند.

بنابراین اگر فرزند ایرادی شما فقط چند غذای ویژه را دوست دارد برنامه غذایی خانواده را بر اساس سلیقه او تنظیم نکنید. باید در طول هفته غذاهای متنوعی بپزید و مشوق رفتارهای خوب او باشید.

امر و نهی‌های زیادی

یکی از بدترین اشتباهات والدین این‌است که میز غذاخوری را به مرکز امر و نهی‌ها، انتقادها و جرو بحث با کودک تبدیل می‌کنند. اگر شما هم جزو این دسته از والدین هستید از بروز چنین رفتاری پرهیز کنید و غذا را به زور به حلق کودک نفرستید.

این خشونت‌ها می‌تواند بسیار خطرناک باشند و حتی باعث بسته‌شدن مجاری تنفسی شوند. در این باره این نکات را به خاطر داشته باشید:

‌ سر میز غذا کودک را هر چند وقت یکبار کنترل کنید اما راجع به مسائل دیگری حرف بزنید. صحبت کردن باعث می‌شود که کودک خیال نکند دیگران او را نگاه می‌کنند.

‌ از گفتن این جملات خودداری کنید: نگاه کن برادرت این غذا را می‌خورد، پس تو هم بخور. نمی‌خواهی مثل پدرت قوی و پرزور شوی؟ این گفته‌ها یا حرف‌هایی شبیه این فقط بر استرس‌ها می‌افزاید و به بهتر شدن اوضاع فرزند شما کمکی نمی‌کند.

‌ اگر دیدید کودک شما از خوردن غذا امتناع می‌کند بشقاب غذا را از جلوی او بردارید اما اجازه ندهید تا وقتی که غذای بقیه تمام نشده، میز غذا را ترک کند.

تا یک ساعت بعد هم به او اجازه ندهید غذایی بخورد و سر ساعت میان وعده را در اختیارش بگذارید. اگر خیالش راحت باشد که به جای غذا می‌تواند میان وعده یا غذاهای کم ارزش دیگری مانند چیپس و پفک بخورد، به ایراد گرفتن و غذا نخوردن همراه بابقیه ادامه می‌دهد.

هرگز و هیچ‌وقت برای اینکه کودک بشقابش را تمام کند به او رشوه ندهید و از غذاهای دیگر به عنوان جایزه استفاده نکنید. بطور مثال به او نگویید که اگر این غذا را بخوری، جایزه‌ات شیرینی است. این الگوی پاداشی می‌تواند عادات غذایی ناسالم و چاقی را برای فرزند شما به دنبال داشته باشد.